Xhamia e Fatih Sulltan Mehmedit (Hynqarit) në Dibër të Madhe

Autorë: TÜLAY KARADAYI YENİCE – BARIŞ GÖREN

Abstrakt

Qyteti i Dibrës, një pjesë e provincës së Manastirit gjatë periudhës Osmane, mbeti nën sundimin Osman deri në fillim të shekullit të 20-të. Qyteti gjithashtu luajti një rol të rëndësishëm në zgjerimet e Perandorisë Osmane në Evropën Lindore dhe Ballkan. Për këtë arsye, si në të gjitha vendbanimet e tjera ballkanike, Perandoria Osmane i dha përparësi aktiviteteve të ndërtimit dhe zhvillimit në qytetin e Dibrës dhe udhëhoqi pazaret rreth xhamive për rritjen dhe zhvillimin e qytetit.

Kjo ndërtesë, e njohur gjithashtu si Xhamia e Hynqarit, u ndërtua në 1467 nga Fatih Sulltan Mehmed Hani. Xhamia është e vendosur në qendër të qytetit të Dibrës. Xhamia e Hynqarit është e vetmja ndërtesë monumentale, nga trembëdhjetë xhamitë e ndërtuara të asaj periudhe të Perandorisë Osmane, që ka mbijetuar deri në ditët e sotme. Xhamia gjendet në një vend ku ka varreza në formë tyrbeje. Ekziston edhe një strukturë varri në shtylla.

Ndërtesa, e cila është ende funksionale si xhami, është regjistruar si një monument i lashtë nga Bordi i Monumenteve të Maqedonisë së Veriut. Deri më tani nuk ka asnjë hulumtim monografik mbi strukturën arkitektonike të ndërtesës. Andaj, në këtë hulumtim, karakteristikat arkitektonike të Xhamisë Fatih Sulltan Mehmed do të shqyrtohen në detaje. Mendohet se gjetjet e hulumtimit do të kontribuojnë në fazën e restaurimit të ndërtesës.